Europar Batasunean dugun arazo handienetako bat lurrazaleko uren egoera da.
Azaleko urak lurzoruaren gainazalean metatzen diren urak dira, hala nola ibaiak, lakuak,
urmaelak eta baita ozeanoa ere. Ur mota hori giza kontsumorako iturri komuna eta
garrantzitsua da, eta gainazaleko ur geza errentagarrienetako bat da.

Aurre egin behar diogun arazoa ur horien kutsadura da, Jessika Roswall Bruselako
Ingurumen sailburuak berriki emandako azterlan eta datuen arabera, % 39,5ek bakarrik
dute egoera ekologiko ona eta % 26,8k bakarrik dute egoera kimiko ona. Horren kausa
nagusia kutsadura da, eta aurkitzen ari diren substantzia nagusietako bat merkurioa da.

EBren helburuetako bat indize horiek hobetzea da, eta 2027ra arteko epea jarri da, EBko
herrialdeei zenbait neurri hartzeko eskatuz, hala nola uretako kutsadurarako arauak
kontrolatzea edo gogortzea, batez ere nekazaritzakoak, uraren berrerabilera eta
kontsumo arduratsua sustatzea.

Urtero bezala, otsailaren 2an Hezeguneen Munduko Eguna ospatu da. Hezeguneak funtsezkoak dira gure planetaren osasun onerako. Ingurumen-funtzio asko betetzen dituzte (iragazki natural gisa jokatzen dute ura garbituz eta kutsatzaileak kenduz, edateko ura izateko dauden akuiferoak elikatzen dituzte, milioika pertsona babesten dituzte uholdeetatik...) eta, gainera, biodibertsitate handia duten ekosistemak dira: ezagutzen diren espezie guztien % 12 inguru ur gezako hezeguneetan bizi dira.

Baina, duten balioa gorabehera, gizakiok eragin dugu 1900. urtetik planetako hezeguneen % 64 inguru desagertu izana. Klima-aldaketak, lurzoruaren erabileraren aldaketek (urbanizazioa, baso-soiltzea, betelanak...), uraren dinamiken aldaketek, kutsadurak... eragin dituzte galera horiek.

Getxon dago euskal kostalde osoko ur gezako hezegune bakarra, gorde beharreko ingurumen-altxorra.

Oso hilabete berezia da, otsailaren 2an Hezeguneen Munduko Eguna ospatzen baitugu.
Beste urte batzuetan bezala, gaiarekin lotutako bi jarduera antolatu ditugu.

Batetik, otsailaren1ean eskulan tailer dibertigarri bat egingo dugu etxeko txikienentzat. Oraingoan intxaur azalak berrerabiliko ditugu ekosistema mota honetako animalia tipikoak egiteko, hala nola igelak eta dortokak. Gainera, Aretoan dortoka exotiko inbaditzaileentzat dauzkagun putzuko dortokak ikusi ahal izango ditugu.

Bestalde, otsailaren 2an (igandea), Ginkana 2.0. Boluetik taldeentzako prestatu dugu. Jarduera dibertigarria da, eta proba desberdinak gainditu beharko dituzue Bolueko hezegunean zehar.

Gainera, inauteriak direla eta, hala nahi duten helduek hilaren 23ko ibilbide gidatuan parte hartu ahal izango dute (Hojarasca elkartearen eskutik). Ibilbide horren bidez, urte sasoi honekin lotutako euskal erritoak eta tradizioak hobeto ezagutu ahal izango ditugu.
Eta 22an txikienek inauterietako maskara jasangarriak egin ahal izango dituzte.

Badakizue jarduera guztiak......

Sigue leyendo

Duela gutxi Munduko Meteorologia Erakundeak (MME) baieztatu duenez, 2024an industriaurreko mailak baino 1,55ºC gehiagoko tenperatura globala lortu zen. Horrela, azken 10 urteetan tenperaturarik beroenak erregistratu dituen joera berresten da, erregistroak daudenetik hamarkadarik beroena bihurtuz. Parisko akordioak ezarritako 1,5 ºC-ko muga ere gainditu da.

Erakunde Meteorologikoko idazkari nagusiaren hitzetan (Celeste Saulo), "giza jarduerek eragindako berotegi-efektuko gasen maila errekorrek bultzatu dute hori guztia".

Bestalde, historikoki krisi klimatiko honetan gehien lagundu duen herrialdeetako batek (eta gaur egun munduko berotegi-efektuko gasen bigarren igorle handienak), AEBk -eta Donald Trump Etxe Zurira iritsi berri-, Parisko Akordiotik erretiratuko dela iragarri du berriki.

Germanwatch ingurumen eta giza eskubideen aldeko GKEak ohartarazi duenez, erretiratze hori negargarria izango da: "herrialdeak isuriak murrizteko duen betebeharra ezabatuko luke"; izan ere, "AEBren isuriek paper garrantzitsua betetzen dute 2 graduko eta 1,5eko mugetatik behera mantenduko......

Sigue leyendo

8.100 pertsona baino gehiago igaro ziren Getxoko Ingurumen Aretotik 2024an, Udaleko Ingurumen Unitateak emandako balantzearen arabera. Eta bisitari guztietatik, 5.500 lagun inguruk, adin guztietako ikasleak eta pertsona helduak, parte hartu zuten iaz udal ekipamendu honek eskaintzen dituen hezkuntza-programetako batean. Programa horien bidez, hainbat gai jorratzen dira, hala nola elikadura jasangarria, kontsumo arduratsua, birziklapena eta biodibertsitatearen kontserbazioa.

Iñigo Urkitza Ingurumen Zerbitzuko zinegotziaren arabera, “joan den urtean, nabarmen igo da Aretoa bisitatu duten partikularren kopurua, aurreko urtean baino 300 gehiago; izan ere, programatzen diren jardueretako batean parte hartzeko, erakusketak bisitatzeko, dortokentzako putzua, tximeleten oasia edo arboretuma bisitatzeko edo baliabide ugarietako bat erabiltzeko hurbildu dira. Eta ikasturtean zehar, eskola programaren eskaintza zabaltzeaz gain, asteburuko jarduera berriak ere diseinatu dira, publiko guztiei zuzenduak, hala nola Bolue inguruko zuhaitz espezieak ezagutzeko ibilbide autogidatuak edo naturan bizirik irauteko jarduerak”.

Urtarrilaren 14tik martxoaren 10era bitartean, Getxon Eusko Jaurlaritzaren "Eskolako Agenda 2030" programan parte hartzen duten ikasleek udalerriko hainbat eremu natural eta berdegunetan diagnostikoak egingo dituzte. Kasu honetako gaia 15. GJH-aren ingurukoa da: Lehorreko bizitza, eta gai honen inguruan 1300 ikaslek baino gehiagok udalerriko ekosistemen kontserbazio-egoera, mehatxuak, espezie inbaditzaileen presentzia eta abar aztertuko dituzte. Bolue, Azkorriko pinudia, Aixerrotako txilardiak, udalerri osoko parke naturalizatuak eta abar aztertuko dituzte.

Ibilbide horiek programan parte hartzen duten 12 ikastetxeetan egingo dira (Aixerrota, Julio Caro Baroja, Madre del Divino Pastor, Trinitarias, San Ignazio, San Nikolas, Larrañazubi, Zubileta, Zabala, Azkorri, Romo eta Andra Mari) eta Ingurumen Aretoko taldeak monitorizatuko ditu.
Hori dela eta, urtarrilaren 27tik martxoaren 10era Ingurumen Aretoa itxita egongo da 10:00etatik 11:00etara, gutxi gorabehera.

Eskerrik asko ikastetxe hauetako ikasle eta irakasleei urtero egiten duzuen lanagatik!

2025 honetan jarduera askorekin itzuli gara, eta, gainera, berri bat estreinatuko dugu! "Zomorroen bila"

10 urtetik gorako (adin gomendatua) haurrei zuzendutako esplorazio-jarduera da. Honetan haurrek eta haien familiek gure inguruko intsektu eta zomorrotxoen zati bat ezagutu ahal izango dute, gure ekosistemetan betetzen duten funtzioa ezagutu eta kontserbazioaren garrantziari buruz hausnartu ahal izango dute. Horretarako, lupa batzuk erabiliz, zerrenda batean identifikatuko dituzte ikusten dituzten animalia txiki guztiak. Ondoren, gure intsektarium-ean benetako intsektuak mikroskopio digitalaren bidez ikusi ahal izango dituzte eta, amaitzeko, intsektu bat irudikatzen duen eskulan xume bat egin ahal izango dute, hainbat elementu berrerabiliz.

Kasu guztietan bezala, doako jarduera da, baina beharrezkoa da aldez aurretik izena ematea eta Ingurumen Aretotik baieztapena jasotzea.

Zuen zain gaude!

Jai hauetan zehar (abenduaren 24, 25 eta 31n eta urtarrilaren 1 eta 6an izan ezik) Ingurumen Aretoa irekita egongo da publiko guztientzako jardueraz betetako programa eskaintzen jarraitzeko.

Abenduaren 23an, adibidez, Olentzerok ikatz gozoz betetako zakutxo bat utziko die egun horretan eskulan tailerrean parte hartzen duten txikiei.

26an botanista bihur gaitezke egun batez, Bolue hezeguneko flora eta zuhaitz espezieak ezagutzeko jarduera autogidatuen bidez.

27an, "Hegaztien koloreak" jardueraren bidez, gure inguruneko espezie adierazgarrienetako batzuk ezagutuko ditugu yinkana baten bidez.

Nahiz eta Olentzerok jostailu asko ekarri dizkigun, ezin dugu ahaztu edozein gauza jostailua bihur daitekeela. Horregatik abenduaren 28an kortxoak berrerabiliko ditugu pertsonalizatu ahal izango ditugun panpina dibertigarriak egiteko.

Abenduaren 29an primeran pasatuko dugu Naturan, gure zentzumen guztiak erabili beharko ditugun jarduera batzuen bidez.

Eta 30ean......

Sigue leyendo

Kontsumoa handitzen den garai hauetan inoiz baino garrantzitsuagoa da kontsumo arduratsua egitea. Aholku batzuk partekatu nahi ditugu zuekin, Gabon iraunkorragoen aldeko apustua egiteko:
– Hausnartu erosi aurretik
– Bilgarriak berrerabili (adibidez opari-papera)
– Elikadura jasangarria eta orekatua praktikatu
– Bidezko merkataritzako produktuak tokiko saltokietan, denda ekologikoetan eta abarretan erosi.
– 3 “B” ak praktikatu: beheratu (murriztu), berrerabili eta birziklatu
– Azoka txiki solidarioetan parte hartu

Egin dezakegun beste gauza bat Gabonetako apaingarri jasangarriak egitea da. Hilabete honetan, Ingurumen Aretoan hainbat tailer egingo ditugu, eta, horietan, inpaktu txikiko Gabonetako apaingarriak egin ahal izango ditugu, hondakin desberdinak berrerabiliz edo elementu naturalak erabiliz. Hilaren 21ean, adibidez, Gabonetako zuhaitz polit batzuk egingo ditugu, arrautza-ontziak erabiliz. Oso tarte entretenigarria izango dugu, eta, gainera, gabonak iraunkorragoak izango dira. Animatzen zara?